رسوب زدایی تاسیسات سرمایشی باید به طور منظم و مستمر انجام شود. رفع رسوب تاسیسات سرمایشی از اهمیت بالایی برخوردار است. از بین بردن رسوب تاسیسات سرمایشی همواره موضوعی پرچالشی بوده است. از زمانی که چیلر در ساختمانهای بزرگ با کاربریهای متفاوت به عنوان یکی از اصلیترین دستگاههای تأسیساتی خنککننده استفاده شده است، همواره موضوع رسوب زدایی چیلر، مسئله مهم و چالش برانگیز مسئولان تعمیر و نگهداری آن بوده است. تأسیسات، قلب تپنده ساختمان است. کاربری ساختمان بسیار به تأسیسات آن وابسته است. از این رو کارکرد درست سیستم تأسیساتی در ساختمان بسیار مهم و کلیدی است.
با پیشرفت تکنولوژی روز دنیا، همه چیز به سمت سادهسازی و بهینهسازی پیش رفته است. در زمینه رفع رسوب تاسیسات سرمایشی از ساختار تأسیساتی ساختمان و یا مراکزی که با این موضوع سر و کار دارند، مانند پالایشگاهها، تصفیهخانهها و … مانند دیگر موارد پیشرفتهایی صورت گرفته است. در زمینه تکنولوژی تأسیسات اتفاقات بسیار شگرفی رخ داده که بیان و بررسی آنها از موضوع و حوصله این مقاله خارج است. اما در زمینه تعمیر و نگهداری تأسیسات، که موضوع و هدف اصلی این مقاله است، در مقایسه با پیشرفت تکنولوژی شاید اتفاقات بزرگی صورت نگرفته باشد. اما امروزه با پیدایش و اختراع دستگاههای ضد رسوب الکترونیکی میتوان گفت که اتفاق بزرگی در زمینه نگهداری و مراقبت از تاسیسات سرمایشی و گرمایشی رخ داده است.
در این مقاله قصد داریم درباره الزامات نگهداری تاسیسات و تهویه مطبوع صحبت کنیم. همچنین به شرح و توضیحی درباره چرایی و چگونگی استفاده از دستگاه منحصر به فرد شرکت مهندسی بهرشد میپردازیم، تا در زمینه فرهنگسازی استفاده از تکنولوژی روز بهجای روشهای قدیمی و پرهزینه و ناکارآمد گذشته قدمی برداشته باشیم. با بهرشد همراه باشید.
رسوب زدایی تاسیسات سرمایشی و گرمایشی، بخش جداناشدنی تأسیسات
همانطور که پیش از این گفته شد، رسوب زدایی از تأسیسات امری غیرقابل انکار و از جمله کارهای بسیار واجب است. چون در فضاهای شهری و یا صنعتی، در تأسیسات از آب معمولی استفاده میشود، و لازمه آب معمولی وجود املاح و مواد معدنی است، لذا خواسته یا ناخواسته دچار رسوب در لولهها و مجاری تأسیساتی خواهیم بود. در این مقاله به عنوان نمونه به سیستم تهویه مطبوع چیلر میپردازیم، تا ضمن معرفی آن به بررسی روش قدیمی اسید شویی چیلر و مقایسه آن با رسوب زدایی الکترونیکی توسط دستگاههای شرکت بهرشد بپردازیم.
آنچه که مسلم است، هر کجا جریان آب وجود داشته باشد رسوب نیز وجود دارد. نه تنها آب، بلکه هر سیال در جریان، بر اثر تغییرات دمایی و یا تغییر فشار، درگیر رسوب و یا مواد معلق خواهد شد. بعضاً این رسوبها ممکن است آلودگیهای موجود در مجاری بوده باشد که با جریان سیال همراه شده است. در هر صورت، رسوب بخش جدایی ناپذیر امور تأسیساتی است.
به موضوع اصلی باز میگردیم و یادآوری میکنیم که رفع رسوب تاسیسات سرمایشی امری اجتناب ناپذیر و مهم است. انتخاب اینکه از چه روشی این کار را انجام دهیم، تعیین کننده بسیاری از مسائل خواهد بود. در این زمینه نقش مسائل مالی بسیار بیشتر و پررنگتر از دیگر امور است. به همین دلیل هر چه فرایند رسوبزدایی کم هزینهتر و بهینهتر باشد، بیشتر مورد اقبال مهندسین و پیمانکاران تأسیسات قرار خواهد گرفت. اما از طرفی هر تغییری و هر پیشرفتی در ابتدا با مشکلاتی مواجه خواهد بود.
چیلر چیست و چه اجزایی دارد؟
چیلر سیستم تهویهای است که به واسطه چرخه سردکننده تراکمی و جذبی گرما را از مایع میگیرد. و مایع سرد شده را به واسطه لوله به تجهیزات تهویه مطبوع مانند فنکویل و یا هواساز میفرستد. و این چرخه مدام تکرار میشود. (توضیحات تخصصی را در ویکیپدیا جستجو کنید) اجزاء تشکیل دهنده چیلر عبارت است از: کمپرسور، کندانسور، اواپراتور، لرزهگیر، شیر انبساط و تابلوی برق. آب به طور مستقیم در بخشهای مختلف چیلر جریان ندارد و در بعضی جاها به شکل بخارآب در میآید. اما آنچه میدانیم حاکی از این است که بر اثر مرور زمان و جریان آب و یا بخارآب در اجزاء چیلرها، این اجزاء از رسوب آب در امان نبوده و نیستند. این دقیقاً همان مطلبی است که پیرامون رسوب زدایی تأسیسات سرمایشی میخواهیم به آن اشاره کنیم. در چیلرهای تراکمی رایج عموماً کندانسور درگیر رسوب میشود؛ که تا به امروز به وسیله اسید شویی دستگاه را از رسوب پاک مینمودند.
اسید شویی
یکی از راههای رایج و مؤثر برای رفع رسوب در سیستمهای تأسیساتی سرمایشی، اسید شویی چیلر است. در این روش بهجای جاریسازی آب در مجاری و لولهها، از اسید استفاده میکنند. معمولاً از اسید هیدروکلریک و یا اسید سولفامیک با غلظت 23% الی 27% استفاده میشود. علاوه بر اسید، برای جلوگیری از آسیب دیدگی لولهها از مایع ضدخورنده استفاده میگردد. اما با همه اینها رفع رسوب در چیلر با استفاده از این روش معایب خاص خود را دارد. بزرگترین مشکل روش اسید شویی موضوع فرسایش سیستم و خورده شدن تجهیزات و مجاری تأسیساتی است. این کار در حقیقت طول عمر چیلر و اجزاء آن را کاهش میدهد. علاوه بر این موضوع در زمینه HSE و ایمنی مشکلاتی را برای اپراتور عامل ایجاد خواهد کرد. HSE مخفف Health به معنی سلامت، Safety به معنی ایمنی و Environment به معنی محیط زیست است.
سلامت | Health | HSE |
ایمنی | Safety | |
محیط زیست | Environment |
HSEیک قانون بین المللی است
HSE یک قانون بینالمللی است و به موضوع سلامت، ایمنی و رعایت حفظ محیط زیست در حین انجام کار میپردازد. استفاده از اسید و یا مواد ضدخورندگی در زمان اسید شویی چیلر ، با احتساب خطرات در حین کار میتواند آسیبهای انسانی سنگین و یا صدمات جانی از خود برجای بگذارد.
روشهای نوین رسوب زدایی
با توجه به مواردی که به طور خلاصه تا به اینجا به آنها اشاره کردهایم، متوجه مشکلات مربوط به رسوب گیری از تاسیسات سرمایشی مانند چیلر شدیم و با رایجترین روش از بین بردن رسوب تاسیسات سرمایشی که اسید شویی چیلر است تا حدودی آشنا شدیم. در این بخش قصد داریم تا دستگاه تولید شده شرکت مهندسی بهرشد را معرفی کرده و یک مقایسه بسیار ساده و اولیه بین این دو روش انجام دهیم.
محصول رسوب زدای الکترونیکی تولید شده درشرکت بهرشد، کارکردی بسیار ساده اما علمی دارد. نوع فرایند پیچیده است اما توضیح و استدلال علمی سادهای دارد. روش کارکرد آن به این شکل است که ابتدا در مسیر حرکت آب (یا سیال مورد نظر در فضاهای صنعتی و یا نفتی) دستگاه را نصب میکنیم. اجزاء مخصوص این دستگاه باید به شکلی نصب شوند که دورتادور لوله را بگیرند. میدانیم که رسوبها که از مواد معدنی محلول در آب هستند، که بیشتر از جنس کلسیم و منیزیم بوده، و به دیواره داخلی مجاری انتقال میچسبند. به مرور این چسبندگیها دچار انباشتگی شده و باعث بسته شدن مسیر جریان آب یا سیال مورد نظر میگردند. به عنوان مثال اگر در چیلر تراکمی آبخنک مجاری و لولهها بسته شوند، فشار بیش از حد به کندانسور آمده و دستگاه کنترلگر فشار (Pressure controller ) فرمان ازکار افتادن دستگاه را میدهد تا از سوختن کندانسور جلوگیری کند. لذا چیلر خاموش میشود. ابزار رسوب زدای بهرشد برای رفع رسوب به دو شکل عمل میکند:
- با ایجاد میدان مغناطیسی نظم مولکولهای آب را بر هم زده و پیوندهای مولکولی آب را کاهش میدهد. این کار باعث تضعیف پیوندهای هیدروژنی میشود و به این شکل ظرفیت انحلال آب افزایش مییابد. لذا جریان آب رسوبهای بر جای مانده را به مرور در خود حل میکند. این یک عمل برای حل مسئله است.
- با پایین رفتن سختی آب به طور موقت، از رسوب بیکربناتها جلوگیری میشود. این یک عمل پیشگیرانه است.
رسوب زدایی تاسیسات سرمایشی به واسطه دستگاه از بین برنده رسوب الکترونیکی یک پروسه است و باید در طول زمان از آن انتظار عمل داشت و بر خلاف روش اسید شویی چیلر که یک روش تهاجمی به حساب میآید عمل میکند.
در سایت بهرشد سعی داریم تا به معرفی کارکرد محصول الکترونیکی بهرشد و مزایای استفاده از آن بپردازیم. برای اطلاع بیشتر از نحوه عملکرد این دستگاه مدرن لطفاً با بهرشد همراه باشید. در ادامه لطفاً نظر خود را درباره مطالب این مقاله در بخش کامنت با ما به اشتراک بگذارید تا درباره این موضوعات بیشتر با هم به ارائه نظر بپردازیم.