کاهش مصرف آب و اصلاح الگوی مصرف، یکی از مهمترین اهداف کشورهای جهان، به شمار میرود. این موضوع حتی برای مناطقی که با مشکل کمبود آب مواجه نیستند نیز اهمیت بالایی دارد. ما از لحاظ جغرافیایی در نقطهای از کره زمین قرار داریم که کشورهای این منطقه با معضل کمآبی و حتی خشکسالی روبهرو هستند. در کنار این موضوع، مسئله سرانه مصرف نیز مطرح است که متأسفانه ما بهعنوان یک کشور کمآب آمار خوبی در سرانه مصرف نداریم. به گزارش خبرگزاری ایسنا در تیرماه سال 1400 آن را منتشر کرده است، ایران از لحاظ مصرف آب در دنیا رتبه اول را دارد.
در طول این چند سال که حفظ منابع آبی بیشازپیش اهمیت پیدا کرده است، کارشناسان و فعالان فرهنگی، مقالات، کتابها و برنامههای تلویزیونی و رادیویی فراوانی در زمینه آگاهسازی جامعه نسبت به اهمیت چگونگی حفظ منابع آبی و جلوگیری از هدررفتن آن تولید کردهاند، اما متأسفانه تکرار مکرر این مباحث باعث شده تا اهمیت اصلی خود را از دست بدهد و کاهش مصرف اب و صرفهجویی، تنها تبدیل به یک شعار شود. در این مقاله قصد داریم با اشاره به موضوعات مختلف و مؤثر بر هدررفت آب، راهکارهایی برای جلوگیری از این موضوع مطرح کنیم.
تغییر سبک زندگی
مسئولیت حفظ منابع آبی تنها بر شانه مردم نیست و حکومتها نیز نقش بسزایی را در آن ایفا میکنند. هر حکومت نسبت به موقعیت جغرافیایی و جمعیت کشور خود، سیاستگذاریهایی در این زمینه دارد و در اصل این کشورهایی هستند که میتوانند رفتار جامعه را اصلاح کنند؛ بهعنوانمثال، در بسیاری از کشورهای اروپایی، سالهاست که با تغییر زیرساختها، آب آشامیدنی از غیر آشامیدنی در خانهها تفکیک شده و مردم از آب تصفیه شده و سطح یک برای استحمام و شستشوی لباس استفاده نمیکنند. امیدواریم ازایندست اقدامات در کشور ما نیز صورت بپذیرد، اما با همه این توضیحات، ما میتوانیم با تغییر سبک زندگی روزمره خود گامی بهواقع مؤثر در زمینه کاهش مصرف آب برداریم.
مصرف آب در خانه
ازآنجاییکه موارد استفاده از آب در منازل بیشتر از ادارات و شرکتها هست، ازاینرو میتوان نکات بسیاری را برای کاهش مصرف اب در منزل عنوان کرد.
اولین موضوعی که بیشترین توجهها را به سمت خود معطوف میکند، شستشو است. در حمام و دستشویی، همچنین شستشوی ظروف و لباس آب بسیاری هدر میرود. جالب است بدانید 75 درصد آب مصرفی در منازل مربوط به حمام و 25 درصد مربوط به دستشویی میشود. در هر یک دقیقه حمام تقریباً 15 لیتر آب مصرف میشود که میتوان این مقدار را با استفاده از دوشهای کممصرف به 1 لیتر در دقیقه رساند. همچنین ضروری است که در طول مدت استحمام دائماً شیر آب باز نباشد. بسیاری از افراد آب زیادی را هدر میدهند تا دمای آب به حد مطلوب برسد. برای انجام این کار بهتر است یک لگن زیر شیر آب قرار دهید و از آب جمع شده برای شستشو یا موارد دیگر استفاده کنید.
ماشین لباسشویی را وقتی هنوز مخزن آن پر نشده روشن نکنید. با یک مدیریت ساده میتوان تعداد دفعات استفاده از ماشین لباسشویی را کم کرد. همچنین ظرفها را قبل از چیدن در ماشین ظرفشویی آبکشی نکنید.
هنگام شستن میوه و سبزیجات آنها را داخل یک ظرف پرازآب خیس کنید و از آن آب برای آبیاری گیاهان خانگی خود استفاده کنید. گیاهان را اغلب شب یا صبح زود آبیاری کنید تا تبخیر کمتری صورت بگیرد.
برای اصلاح صورت و مسواک زدن نیز میتوانید از ظرف آب استفاده کنید و شیر آب را دائم باز نگذارید.
یک بطری را با خاک یا آب پر کنید و آن را داخل مخزن سیفون قرار دهید، این عمل باعث میشود با هر بار سیفون زدن مقدار آب کمتری هدر برود. هر سیفون تقریباً 20 لیتر آب را به فاضلاب میفرستد.
اصلاح الگو مصرف در ادارات و سازمانها
ضروری است در محل کار نیز این حساسیت وجود داشته باشد تا آب کمتری در این محیطها مصرف شود. یکی از مهمترین اقدامات در مراکز اداری و تجاری، تعویض شیرهای آب سرویسهای بهداشتی با شیرهای کممصرف است. از آبسردکن در محیط کار استفاده کنید تا افراد شیر آب را برای دسترسی به آب خنک چند دقیقه باز نگذارند. اگر گیاهان اداره یا مجموعه شما به زیاد بودن املاحِ آب چندان حساس نیستند، از آبِ حاصل از کارکرد کولرهای گازی مجموعه برای آبیاری آنها استفاده کنید. اگر اداره یا سازمان شما دارای فضای سبز است، از گیاهان سازگار با اقلیم و منطقه خودتان استفاده کنید تا آب کمتری برای نگهداری آنها مصرف شود. در اماکن بزرگ مثل دانشگاهها و سازمانهای دولتی که از فضای سبز برخوردار هستند، بهتر است از گیاهان مقاومتر در برابر بیآبی استفاده شود و آبیاری چمنها و درختان صبحها صورت گیرد. همچنین ریختن یکلایه کود پای درختان باعث خواهد شد عمل تبخیر آب کندتر شود.
کاهش مصرف آب در صنایع
میزان استفاده آب در بخش صنایع ارتباط مستقیم با صنعتی بودن یک کشور دارد. در کشور ما حدود 5 درصد از آب مصرفی به صنعت اختصاص داده میشود که دراینبین، صنایع تولید مواد و محصولات شیمیایی، مواد غذایی و آشامیدنی و تولید فلزات اساسی بیشترین میزان مصرف آب را به خود اختصاص میدهند.
بهترین روش برای مدیریت مصرف و استفاده از آب در بخش صنایع افزایش بهرهوری از آن و بهکارگیری مجدد آن در چرخه تولید و صنعت است که این کار نیاز به زیرساختها و استراتژیهایی دارد که هر صنعتگر میبایست نسبت به حوزه فعالیت خود این زیرساختها را ایجاد و شیوهنامههایی در مجموعه یا کارخانه خود اعمال کند. ازاینرو صنعتگران و تولیدکنندگان بهتر است از کارشناسان مربوطه برای اصلاح مصرف آب در مجموعه خود مشاوره بگیرند و در جهت حفظ منابع آبی کشور تلاش کنند.
برای کاهش هزینهها، هزینه کنید!
برای مدیریت الگوی مصرف و استفاده از آب، در کنار فرهنگسازی و تغییر سبک زندگی، میبایست اقداماتی بهظاهر هزینهبر نیز انجام دهیم که با کمی بررسی درمیابیم که نهتنها هزینه اضافی نکردهایم، بلکه از آن پرهیز کردهایم. اقداماتی نظیر تعویض شیرهای پرمصرف با کممصرف یا بهکارگیری لولههای سالم و نو بهجای لولههای فرسوده و عایقبندی آنها از جمله اقداماتی هستند که میتواند نقش بسزایی در صرفهجویی در مصرف آن و همچنین کاهش هزینهها ایفا میکند.
در کنار این اقدامات، فرایند رسوب زدایی نیز میتواند در کاهش مصرف آب بسیار مؤثر باشد.
رسوب و رسوبزدایی چیست؟
آبها با میزان سختیهای مختلفی که دارند دارای املاحی هستند که این املاح در جریان آب همراه شده و در مجاری مختلف به نقاطی میچسبند و املاح دیگر را جذب خود میکنند. هر مقدار سختی آب بیشتر باشد، مقدار رسوب در مجاری هم بیشتر است. عمل رسوب زدایی برای ازبینبردن این رسوبات انجام میشود. رسوب زدایی روشهای مختلفی دارد که از بین آنها میتوان به روش جت آب (فشار آب) و رسوب زدایی شیمیایی اشاره کرد. این روشها اما معایبی دارند که نمیتوان آنها را نادیده گرفت. در روش جت آب مقدار زیادی آب مصرف میشود و این روش قادر به ازبینبردن رسوبهای سخت نیست و در لولههای منحنی شکل ناکارآمد است. همچنین رسوبزدایی به سبک شیمیایی علاوه بر مصرف بالای آب، موجب آلوده شدن فاضلاب و سفرههای آب زیرزمینی نیز میشود. رسوب زدایی الکترومغناطیسی بهسبب آنکه بدون استفاده از هیچ نوع مواد شیمیایی و غیرشیمیایی عمل رسوبزدایی را انجام میدهد، موجب واردشدن اسید یا نمک به فاضلاب یا چرخه آب زیرزمینی نمیشود. تمایز این روش با دیگر روشها پیشگیرانه بودن آن است. رسوبزدایی الکترومغناطیسی بعد از اینکه رسوبهای موجود را از بین میبرد، از بهوجودآمدن رسوبهای جدید نیز پیشگیری میکند.
اهمیت رسوب زدایی در مصارف مختلف آب
یکی از عوامل مهم در پوسیدگی و خوردگی لولهها و شیرآلات، رسوبات است. با رسوب زدایی از آنها میتوان جلوی نشتی و هدررفت آب را گرفت. همچنین رفع رسوب شیرآلات باعث میشود باز و بسته کردن آنها نیاز به فشار زیادی نداشته باشد و از هرز شدن و در نتیجه چکه کردن شیرهای آب جلوگیری میشود. استفاده از رسوب زدای الکترومغناطیسی طول عمر وسایل خانگی که با آب سروکار دارند را بالا میبرد و باعث بهبود عملکرد آنها میشود؛ بهعنوانمثال، استفاده از آن در کولرهای آبی، ازآنجاییکه از رسوب بستن پوشالها جلوگیری میکند، موجب کاهش مصرف آب تا 50 درصد و افزایش خنککنندگی خواهد شد.
سختی آب که تقلیل میابد یا از بین میرود موجب میشود در شستشوی ظروف یا استحمام شاهد آن باشید که کف و مواد شوینده بسیار زودتر از قبل از وسایل یا بدن شما شسته میشوند و نیازی برای آبکشی طولانیمدت ندارید. علاوهبر مصارف خانگی از رسوب زدای الکترومغناطیسی در تجهیزات صنعتی نیز میتوان بهره برد.
آب مایع حیات است و این فقط یک شعار نیست. با ازبینرفتن منابع آبی و مصرف بیرویه و غیرهوشمندانه آب زندگی همه انسانها رو به نابودی میرود. با خواندن این مقاله دریافتیم بهترین شیوه برای کاهش مصرف اب، تغییر روش زندگی و بهینهکردن وسایل و تأسیسات ساختمان است و همینطور با استفاده از رسوب زدای الکترومغناطیسی میتوانید مقدار آب مصرفی منزل یا مجموعه خودتان را کاهش دهید و در کنار آن از آب باکیفیتتر و سالمتر برخوردار شوید.
شرکت تعاونی مهندسی الکترونیک بهرشد با بیش از 15 سال پژوهش در زمینه رسوب زدایی آب و تولید دستگاههای رسوب زدای خانگی و صنعتی امیدوار است گامی مؤثر در جهت کاهش مصرف آب برداشته باشد.